Radio

Któż nie lubi posłuchać radia, jedni słuchają dla muzyki, inni dla informacji, a jeszcze inni po prostu włączają radio jako tło. W dzisiejszych czasach nie jesteśmy już ograniczeni tylko do stacji radiowych, które odbiera nasz odbiornik fm, możemy słuchać audycji z całego świata. W niniejszym artykule pokażę jak zbudować swój własny odbiornik radiowy działający na mini-komputerze Raspberry Pi, sterowany przez przeglądarkę z dowolnego urządzenia w sieci wi-fi. Sercem systemu będzie aplikacja w języku Python.

Czego użyjemy

Na początek wystarczy Raspberry Pi z systemem Raspbian i podłączone do niego słuchawki, na końcu artykułu przedstawię możliwości rozbudowy naszego radia.

Kod źródłowy napiszemy w języku Python 3, do stworzenia prostego interfejsu webowego wykorzystamy framework Flask, zaś za odtwarzanie dźwięku odpowiadać będzie aplikacja Music Player Daemon (mpd) oraz prosty interfejs konsolowy o nazwie mpc. Lista stacji radiowych będzie pobierana z pliku YAML.

Instalacja zależności

Aby zainstalować wszystkie potrzebne narzędzia w systemie Ubuntu lub Raspbian należy wykonać polecenia:

sudo apt-get update
sudo apt-get install mpd mpc python-pip
pip install -U Flask oyaml

Kodujemy

Stwórzmy katalog w którym będzie się znajdował nasz projekt a w nim plik main.py.

W pliku main.py utwórzmy klasę i stwórzmy jej obiekt:

class Radio:
    def __init__(self):
        None

radio = Radio()

Następnie dodajemy metodę odpowiedzialną za komunikację z daemonem mpd:

def mpcCommand(self, cmd):
    p = subprocess.Popen(cmd, stdout=subprocess.PIPE, stderr=subprocess.PIPE, stdin=subprocess.PIPE)
    return p.stdout.read()

Możemy już w tym momencie spróbować odtworzyć pierwszy stream dodając w metodzie __init__() kod:

self.mpcCommand(["mpc", "add", "http://bbcwssc.ic.llnwd.net/stream/bbcwssc_mp1_ws-einws"])
self.mpcCommand(["mpc", "play"])

Zaimportujemy też moduł subprocess:

import subprocess

Po wykonaniu aplikacji stream zacznie się odtwarzać, a aplikacja się zakończy. Aby zakończyć odtwarzanie musimy w konsoli systemowej wykonać polecenie mpc stop.

Jeśli wykonamy polecenie mpc playlist, zobaczymy że do naszej playlisty została dodana stacja „http://bbcwssc.ic.llnwd.net/stream/bbcwssc_mp1_ws-einws”. W celu uproszczenia komunikacji naszego skryptu z mpd, przed każdym rozpoczęciem odtwarzania będziemy czyścić listę i dodawać wybraną przez nas stację. Implementacja sprowadza się do dodania linii self.mpcCommand(["mpc", "clear"]) przed innymi wywołaniami self.mpcCommand(). Dodatkowo na końcu naszej metody __init__(self) możemy dodać:

while True:
  None

Spowoduje to, że aplikacja będzie uruchomiona dopóki nie przerwiemy jej działania, na przykład kombinacją klawiszy CTRL+C. Przerwanie pracy aplikacji nie spowoduje jednak przerwania odtwarzania strumienia przez demon mpd, dlatego musimy dodać metodę exitHandler() oraz zadeklarować jej wywołanie po zakończeniu aplikacji.

Dodajemy moduł atexit:

import atexit

oraz metodę:

def exitHandler(self):
    self.mpcCommand(["mpc", "stop"])
    self.mpcCommand(["mpc", "clear"])

Jak widać metoda zatrzymuje odtwarzanie i czyści playlistę. Aby python wykonał tą metodę po zakończeniu aplikacji, należy metodzie __init__() dodać linijkę:

atexit.register(self.exitHandler)

Linia ta musi być umieszczona przed pętlą while True.

Kolejnym krokiem będzie wczytanie listy stacji z pliku YAML. Przykładowy plik znajduje się tutaj, natomiast jego wczytanie wygląda następująco:

stationsFile = open("stations.yml", "r")
data = yaml.load(stationsFile)

self.stations = []

for k in data:
    self.stations.append({
        "name": k,
        "url": data[k]
    })

Powyższy kod wczytuje zawartość pliku, ładuje go do zmiennej data a następnie tworzy listę słowników self.stations. Aby kod zadziałał musimy dodać jeszcze jeden moduł:

import oyaml as yaml

Użyłem oyaml zamiast PyYaml, ponieważ PyYaml nie zawsze wczytuje listę stacji w takiej kolejności jaką ustaliliśmy w pliku .yml, oyaml rozwiązuje ten problem.

Następnie usuwamy pętlę while True a zamiast niej wstawiamy kod:

self.initWebUi()

Jest to wywołanie metody, której definicja wygląda następująco:

def initWebUi(self):
    app = Flask(__name__, template_folder="template")

    @app.route("/", methods=["GET", "POST"])
    def control_page(title="Radio control"):
        if request.method == "POST":
            if request.form["submit"] == "Play":
                self.currentStationUrl = str(request.form["station"])
                self.mpcCommand(["mpc", "clear"])
                self.mpcCommand(["mpc", "add", self.currentStationUrl])
                self.mpcCommand(["mpc", "play"])
            elif request.form["submit"] == "Stop":
                self.mpcCommand(["mpc", "stop"])

        return render_template("/control.html", title=title, stations=self.stations, currentStationUrl=self.currentStationUrl)

    app.run(host="0.0.0.0", port=1234)

Dodajemy też moduły:

from flask import Flask
from flask import render_template
from flask import request

Metoda initWebUi() inicjuje framework flask i definuje prosty routing wewnątrz którego jest akcja control_page wyświetlająca szablon z pliku template/control.html oraz obsługująca komendy „Play” i „Stop”. Plik szablonu znajduje się tutaj.

Dodatkowo w metodzie __init__() musimy dodać:

self.currentStationUrl = None

W tym momencie możemy otworzyć w przeglądarce adres http://0.0.0.0:1234/ i zobaczymy prosty panel pozwalający na wybór stacji i rozpoczęcie lub zatrzymanie odtwarzania.

Pełny kod aplikacji umiesciłem się w repozytorium na GitHub https://github.com/jakubthedeveloper/PythonInternetRadio, znajduje się w nim kod z artykułu z kilkoma usprawnieniami, na przykład możliwość podania w argumentach wywołania skryptu adresu i portu na którym ma działać nasze webowe UI. W pliku README.md znajdziemy również informację jak uruchomić projekt na mini-komputerze Raspberry Pi.

Dodatkowo kod w repozytorium został zrefaktoryzowany, poszczególne funkcje zostały przeniesione do odpowiednich klas, dodałem też unit testy.

Rozwój projektu

W momencie gdy na słuchawkach podpiętych do Raspberry Pi słyszymy stację radiową wybraną w naszym webowym interfejsie mamy doskonały punkt wyjścia, żeby zbudować coś ciekawszego. Kilka pomysłów:

  • Możemy użyć zewnętrznego głośnika, np. połączonego z Raspberry przez bluetooth
  • Możemy użyć nakładki wzmacniacza audio dla Raspberry Pi i podłączyć dowolny głośnik
  • Możemy użyć starego radioodbiornika, z którego wymontujemy całą elektronikę a w jej miejsce wstawimy Raspberry i moduł wzmacniacza podłączony do głośnika, który służył w wykorzystanym urządzeniu.
  • Możemy do naszej konstrukcji wstawić powerbank i uczynić ją bardziej przenośną
  • Możemy zamienić interfejs webowy na bluetooth i stworzyć interfejs mobilny na Androida lub iOS, w ten sposób naszym radiem będziemy mogli sterować nawet tam gdzie nie mamy dostępu do sieci Wi-fi
  • Możemy stworzyć fizyczny interfejs dla naszego radia, zawierający takie elementy jak: przyciski do wywoływania zdefiniowanych stacji radiowych, wyświetlacz wyświetlający nazwę aktualnej stacji, kontrolę głośności (można to zrobić przez komendę `mpc volume [+-]<num>` lub sprzętowo), kontrolę tonów niskich/wysokich.
  • Można zbudować old-schoolowo wyglądające urządzenie, na przykład używając obudowy i głośnika z radioodbiornika Unitra Kasprzak
  • Można zbudować futurystycznie wyglądające urządzenie, na przykład budując panel przypominający kokpit statku kosmicznego

Zachęcam do eksperymentowania i podsyłania waszych realizacji.

Aktualizacja

Już po napisaniu powyższego artykułu dokonałem wielu modyfikacji, które znajdziecie w repozytorium projektu. Jedną z nich jest modyfikacja interfejsu webowego z wykorzystaniem Bootstrap i jQuery:

Przykład użycia

Moje radyjko zbudowane z wykorzystaniem rozwiązania przedstawionego w niniejszym artykule opiera się na następującej architekturze: